Jelenia Góra: Nielegalne reklamy mają zniknąć z ulic

Jelenia Góra nie jest wyjątkiem. Reklamowego śmiecia jest pełno nawet na starówce i wśród zabytkowych kamienic w śródmieściu. Większość tablic jest nielegalna. Nigdzie ich nie zgłoszono. A nawet gdyby ktoś poprosił o zgodę, reklamy nie mogłyby zawisnąć, bo nie zezwalają na to plany zagospodarowania przestrzennego.

- Tego jest w Jeleniej Górze mnóstwo, ale to mnóstwo. Dotychczas nie było narzędzi, by występować do osób naruszających te zakazy. Czekamy na te przepisy od lat. Czeka nas oczyszczanie miasta – przewiduje Grażyna Musiał, naczelnik wydziału architektury w jeleniogórskim urzędzie miejskim.

Śródmieście Jeleniej Góry i stare miasto powinno być chronione szczególnie, bo jest strefie ochrony konserwatorskiej. Urząd konserwatora wojewódzkiego zaleca nawet jakie kolory powinny mieć elewacje budynków. Powinien też uzgadniać umieszczenie każdej reklamy w tej strefie.
- Kiedy ustawa wejdzie w życie będziemy mieli bardzo dużo pracy. W każdym przypadku nielegalnie wywieszonej reklamy, będziemy wszczynali postępowanie administracyjne – mówi Wojciech Kapałczyński, szef jeleniogórskiej delegatury Wojewódzkiego Urzędu Ochrony Zabytków.

Według Kapałczyńskiego władze Jeleniej Góry mogły uporządkować kwestię reklam w zabytkowej części miasta już dawno.

- Wystarczyłoby, że powstałaby uchwała, która nadałaby temu obszarowi status parku kulturowego. Zrobił tak Kraków. Wówczas wszystkie tablice, których wygląd nie jest dostosowany do zabytkowego charakteru miasta, musiałby zniknąć – tłumaczy konserwator.

Teraz pozwoli na to nowa ustawa, której na szczęście nie udało się posłom zepsuć.
Projekt przepisów chroniących krajobraz powstał z inicjatywy prezydenta Bronisława Komorowskiego. Następnie na długo trafił do sejmowej poczekalni projektów. Później posłowie sporo w nich pozmieniali. Tak, że przepisy straciły praktycznie zupełnie początkowy sens, jakim było powstanie skutecznego narzędzia do walki ze szkodnikami niszczącymi krajobraz.

Poprawek poselskich było wiele, ale największe kontrowersje wywołała rezygnacja ze skutecznych kar za nielegalne umieszczanie reklam. Wprowadzono grzywny do 5 tys. złotych, możliwe do nałożenia tylko raz. Tymczasem na wielkoformatowych reklamach zarabia się znacznie więcej. W dużych miastach jeden nośnik może przynosić miesięcznie nawet 100 tys. zł.

Senat naprawił jednak to, co zepsuł Sejm. W obronę ustawy krajobrazowej zaangażowało się ponad dwadzieścia stowarzyszeń i prezydenci wielu polskich miast. Senat wprowadził do ustawy 30 poprawek. Jest w niej m.in. zapis umożliwiający wielokrotne nakładania kary administracyjnej za nielegalne wywieszoną reklamę. Może ona dochodzić do 30 tys. zł za 100 m. kw. powierzchni. Za nielegalną reklamę zapłaci ten, kto ją powiesił, ale jeśli będzie trudny do namierzenia karę dostanie właściciel nieruchomości. Pieniądze w całości będą wpływały do kas samorządów, co powinno wpłynąć na podniesienie skuteczności gmin w ich egzekwowaniu.

- Polska to jeden z nielicznych cywilizowanych krajów, w którym zaśmiecenie reklamami ma tak masowy charakter. Przy samej drodze do Karpacza stoi ich ponad setka. Dotąd było to zupełnie bezkarne – mówi Wojciech Drajewicz, prezes Stowarzyszenia Architektów RP w Jeleniej Górze.

Według niego batalia o uporządkowanie przestrzeni publicznej, może być długa i bolesna.
- Spodziewam się olbrzymiego krzyku, że nakładane kary, są zamachem na wolności obywatelskie, a szczególnie tę gospodarczą. Ale innej drogi nie ma – dodaje architekt.